Zespół Aspergera znajduje się w spektrum zaburzeń autystycznych (ASD), tworzących grupę zaburzeń neurorozwojowych. Zespół Aspergera to nie choroba a raczej dysfunkcja, charakteryzująca się zwykle deficytami w zakresie funkcjonowania społecznego, komunikacji oraz powtarzalnymi wzorcami zachowań. Osoby cierpiące na Zespół Aspergera mają problemy społeczne, są wycofane, trudno im nawiązywać i podtrzymywać relacje. Podobnie jak inne zaburzenia ze spektrum autystycznego, zespół Aspergera w 80% przypadków dotyka męskiej części populacji.
Zespół Aspergera (ZA) – przyczyny
Przyczyny Zespołu Aspergera wciąż są obszarem badań. Wśród potencjalnych przyczyn, jako hipotezy, wymienia się:
- wiek ojca >40 lat
- mutacje genetyczne
- toksoplazmoza
- urazy okołopłodowe/płodowe
- uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego
- poważne infekcje.
Warto w tym miejscu podkreślić, że w wyniku szeregu badań naukowych, wykluczono jak dotąd związek pomiędzy występowaniem Zespołu Aspergera i szczepieniami dzieci.
Zespół Aspergera (ZA) – objawy i cechy
- Brak potrzeby zabawy z innymi, posiadania wspólnych zainteresowań lub osiągnięć
- Nieumiejętność lub brak potrzeby nawiązywania kontaktu wzrokowego
- Brak umiejętności lub trudność w interpretacji zachowań innych osób
- Nieadekwatne zachowania i reakcje społeczne
- Odmienna ekspresja emocjonalna, brak umiejętności rozpoznawania emocji u siebie i innych
- Sztywne i stereotypowe wzorce zachowań
- Brak modulacji zachowaniem w odpowiedzi na kontekst społeczny
- Deficyty komunikacyjne dot. brak umiejętności używania języka w kontekście społecznym, rozpoznawania różnych znaczeń tego samego słowa
- Brak umiejętności odczytywania mimiki, gestów, tonu głosu
- Zawężone, specyficzne zainteresowania, np. samochody, pociągi, numery autobusów, liczby
- Opór przed zmianami
- Zwiększona wrażliwość na bodźce, np. hałas, smak, zapach, faktury różnych materiałów
- Brak umiejętności pracy w grupie, brak tolerancji porażki
- Sporadycznie – niezdarność ruchowa.
Diagnoza Zespołu Aspergera (ZA)
Rozwój dziecka z Zespołem Aspergera przebiega normalnie do 3 roku życia. Diagnoza Zespołu Aspergera jest procesem żmudnym i długotrwałym. Stawiana jest zwykle pomiędzy 3 a 8 rokiem życia. Żeby zdiagnozować Zespół Aspergera (ZA) niezbędne jest współdziałanie całego systemu, w jakim funkcjonuje dziecko:
- Wywiad z Rodzicami pod kątem zaburzeń ze spektrum autyzmu, w tym ZA
- Obserwacje kliniczne (w Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej)
- Opinia szkoły/przedszkola/poradni
- Pomocne w diagnozie mogą być specjalne testy lub kwestionariusze dla Rodziców i Nauczycieli
- Na bazie zebranych materiałów, ostateczną diagnozę może postawić wyłącznie lekarz psychiatra.
Leczenie Zespołu Aspergera (ZA)
Terapia poznawczo-behawioralna nie wyleczy zaburzeń ze spektrum autyzmu, ale ma szansę istotnie podwyższyć jakość życia. Główne obszary oddziaływań terapii poznawczo-behawioralnej:
- zmiana dysfunkcjonalnego sposobu myślenia, będącego wynikiem zniekształceń poznawczych, błędnych przekonań czy też deficytów poznawczych
- nauka odczytywania własnych emocji oraz emocji i intencji otoczenia w różnych kontekstach społecznych
- nauka zasad związanych z nawiązywaniem i podtrzymywaniem relacji międzyludzkich oraz sposobów rozwiązywania konfliktów
- wspieranie budowania pozytywnego i realistycznego obrazu siebie.
Innymi metodami terapeutycznymi w przypadku Zespołu Aspergera (ZA) są integracja sensoryczna, terapia behawioralna, terapia metodą kognitywną. Leczenie farmakologiczne stosuje się je wyłącznie w przypadku zaburzeń/chorób współwystępujących, np. depresji, zaburzeń lękowych, OCD.
Znani ludzie z Zespołem Aspergera (ZA)
Zespół Aspergera to nie wyrok. O Zespole Aspergera mawia się czasami, że to „choroba geniuszy”, którzy w wąskiej specjalizacji osiągają nieprzeciętne wyniki i sukcesy. Osoby z Zespołem Aspergera zakładają rodziny, obejmują wysokie i odpowiedzialne stanowiska, odnoszą sukcesy w różnych dziedzinach. To co ważne w przypadku tego zaburzenia to terapia. Systematyczna praca nad deficytami wynikającymi z Zespołu Aspergera istotnie wpływa na podwyższenie jakości życia do tego stopnia, że to, że dana jednostka cierpi na ZA może być w ogóle niezauważane przez otoczenie. Wśród znanych osób z Zespołem Aspergera znajdują się m.in.: piłkarz Lionel Messi, Steve Jobs, Albert Einstrein, Isaak Newton, Bill Gates, Henry Ford, Woody Allen.
Założycielka Psychepoint. Psycholog, psychoterapeuta poznawczo-behawioralny, certyfikowany coach ICC